Jaaroverzicht 2025

Het was het jaar waarin het Verdrag van Schengen zijn veertigjarig jubileum vierde en waarin tegelijkertijd het vrije verkeer in Europa door de continuering van in 2024 ingevoerde tijdelijke grenscontroles verder onder druk kwam te staan. Het jubileum vormde een moment van reflectie op wat grenzeloze samenwerking heeft gebracht – en wat er op het spel staat als die onder druk komt te staan.

2025 werd op politiek vlak gedomineerd door zowel Nederlandse als Duitse verkiezingen. In Duitsland viel het stoplichtkabinet van bondskanselier Scholz; sinds mei 2025 is het nieuwe kabinet bestaande uit CDU/CSU en SPD, onder leiding van bondskanselier Friedrich Merz (CDU) aan zet. Op 29 oktober gingen de Nederlanders vervroegd naar de stembus. Na de val van het kabinet Schoof was de uitslag cruciaal voor de koers van het land: D66 werd verrassend de grootste partij en nam het voortouw in een uitdagend formatieproces dat momenteel nog gaande is.

In een tweetal webinars gaf Grenspost Düsseldorf uitleg over het Nederlandse en Duitse politieke stelsel en de dynamiek achter de besluitvorming in den Haag en Berlijn, kennis die essentieel is voor de goede samenwerking in de grensregio.

Ondanks alle politieke turbulentie bleef de Nederlands-Duitse samenwerking op ambtelijk, bestuurlijk en operationeel niveau stevig verankerd.

Bestuurlijke ontmoetingen: kennismaken, verdiepen en vooruitkijken

Sinds maart 2025 is Daniël Wigboldus commissaris van de Koning in Gelderland. In de nazomer bracht hij een bezoek aan Thomas Schürmann, Regierungspräsident van de Bezirksregierung Düsseldorf. In aanwezigheid van Regierungsvizepräsidentin Andrea Rieger maakten Wigboldus en Schürmann nader kennis met elkaar, wisselden zij ervaringen uit over grensoverstijgende samenwerking en spraken zij ook over hun persoonlijke weg naar het ambt.

Daarnaast vonden in 2025 weer regeringsconsultaties tussen Nederland en Noordrijn-Westfalen plaats. Ministers en staatssecretarissen uit beide landen spraken elkaar over energie, infrastructuur, veiligheid, economische samenwerking en grensoverschrijdende mobiliteit. De consultaties bevestigden dat de onderlinge relatie stevig geworteld is en toekomstbestendig blijft.

Ook het bezoek van Koning Willem-Alexander aan Münster, samen met Bondspresident Steinmeier,  ter ere van het dertigjarig bestaan van het Haus der Niederlande en van het 1 Duits-Nederlands Legerkorps onderstreepte de sterke bilaterale banden.

Daarnaast bracht de Noordrijn-Westfaalse minister für Wirtschaft, Industrie, Klimaschutz und Energie van Noordrijn-Westfalen Mona Neubaur een bezoek aan de Brightlands Chemelot Campus. Het bezoek stond in het teken van duurzame chemie, circulaire processen en innovatie in de maak- en materialenindustrie. De minister liet zich uitgebreid informeren over grensoverschrijdende samenwerking tussen Limburg, Noordrijn-Westfalen en de kennis- en industriesector in de Euregio.

Grenslandconferentie

De Grenslandconferentie in Sittard-Geleen vormde opnieuw een belangrijk ijkpunt voor de grensoverschrijdende samenwerking. Ruim 500 bestuurders, beleidsmakers, experts en vertegenwoordigers uit Nederland en Noordrijn-Westfalen kwamen op donderdag 11 december 2025 in het Toon Hermans Theater in Sittard-Geleen samen voor de alweer zevende editie. Thema’s als veiligheid, arbeidsmarkt, mobiliteit, energie en ruimtelijke ordening stonden centraal. Naast de vaststelling van de Grenslandagenda 2025-2026 was een van de hoogtepunten van de Grenslandconferentie de ondertekening van een addendum over de hogere structurele financiering van de GrensInfoPunten. De tentoonstelling WE ARE PART OF CULTURE mocht bovendien de Grenslandprijs in ontvangst nemen. Ook vonden er verschillende verdiepende workshops plaats.

Europa in de regio: European Week of Regions and Cities

Ook in Brussel liet Oost-Nederland zich in 2025 zien en horen. Tijdens de European Week of Regions and Cities hét jaarlijkse EU-evenement voor regionale en stedelijke samenwerking – waren Provincie Gelderland Regio Achterhoek, Regio Twente en goed vertegenwoordigd. Onder het motto ‘Shaping Tomorrow, Together’ stond het delen van kennis centraal over thema’s die de regio direct raken: klimaatbeleid, landbouw, defensie, innovatie en de meerjarige Europese financiering.

Provincie Gelderland organiseerde samen met de Achterhoek en Twente twee drukbezochte workshops: TECH.LAND en H2EART presenteerden hoe zij werken aan een duurzame Hydrogen Valley. In de middag volgde Water & Bodem, met inspirerende initiatieven en innovatieve benaderingen uit Nederland, Duitsland en heel Europa rond droogte, hittestress en watertekorten – nauw verbonden met de Europese beweging richting waterweerbaarheid.

Een bijzonder agendapunt was de ontmoeting van Andries Heidema (Overijssel) en Daniël Wigboldus (Gelderland) met de permanente vertegenwoordiging van Noordrijn-Westfalen in Brussel, die sinds 1986 de brug vormt tussen NRW en de EU-instellingen. Er werd besproken hoe de belangen van NRW in Europa worden behartigd én hoe Oost-Nederland en NRW in Brussel de samenwerking verder kunnen versterken.

Water zonder grenzen

Water kende ook dit jaar geen grenzen. Tijdens de Grenswaterworkshops in Arnhem werkten experts uit beide landen aan oplossingen voor rivierherstel, klimaatadaptatie en ecologische veerkracht. Het Joint Fact Finding-traject tussen Waterschap Limburg en de Bezirksregierungen van Düsseldorf en Köln werd gepresenteerd als innovatieve methode om op basis van gedeelde feiten tot gezamenlijke waterafspraken te komen.

Hoe kan de gezamenlijke aanpak van hoogwater langs de Rijn verder worden versterkt? Die vraag stond centraal tijdens de achtste Nederlands-Duitse Hoogwaterconferentie, op 3 december in Rees. Vertegenwoordigers van ministeries, provincies, waterschappen, deelstaten en kennisinstellingen blikten terug op bijna dertig jaar samenwerking en bespraken de uitdagingen van de toekomst. Hoogtepunt was de ondertekening van een nieuwe gezamenlijke verklaring, waarin Nederland en Noordrijn-Westfalen vastleggen dat zij hun samenwerking rond duurzame hoogwaterbescherming intensiveren in de periode 2025–2030. De ondertekenaars – waaronder de provincies en de waterschappen Rijn en IJssel en Rivierenland – bevestigden daarmee hun gedeelde verantwoordelijkheid voor de veiligheid van honderdduizenden inwoners langs de Rijn.

De Rijn stond ook centraal tijdens de jaarlijkse RH2INE-conferentie in Utrecht. Vertegenwoordigers van overheden, bedrijven en kennisinstellingen uit Nederland, Noordrijn-Westfalen en Vlaanderen kwamen bijeen om de volgende stap te zetten richting zero-emissie binnenvaart in de Rijncorridor. Ook in het bredere RH2INE-netwerk werd verder gewerkt aan harmonisatie van standaarden, infrastructuur en marktontwikkeling.

Ook het Interreg-project ‘De Rijn Verbindt’ liet in Düsseldorf-Benrath zien hoe Nederlandse en Duitse partners samenwerken aan klimaatrobuuste riviernatuur. Een excursie naar de Urdenbacher Kämpe maakte duidelijk hoe natuurlijke processen, zoals beverdammen, de waterhuishouding en biodiversiteit versterken.

Landbouw en natuur: nieuwe afspraken tussen Nederland en Noordrijn-Westfalen

Een belangrijk beleidsmoment in 2025 was de ondertekening van een  intentieverklaring tussen Nederland en Noordrijn-Westfalen om de landbouwsamenwerking te intensiveren en te verdiepen.. De verklaring richt zich op landbouwinnovatie, bosontwikkeling, kennisuitwisseling en samenwerking rond duurzame voedselproductie. Hiermee wordt de basis gelegd voor een versterkte bilaterale aanpak in de grensregio.

Mobiliteit: versterkte samenwerking

Ook op het gebied van mobiliteit werd de samenwerking geïntensiveerd. De provincies Gelderland, Overijssel, Limburg en Zuid-Holland en de deelstaat NRW ondertekenden een nieuwe Gemeenschappelijke Verklaring om de samenwerking rond mobiliteit te versterken. Daarin spelen grensoverschrijdend ov, slimme mobiliteit, verkeersveiligheid en infrastructuurprojecten een hoofdrol. De afspraken vormen een nieuwe impuls voor de bestaande Werkagenda Mobility NL–NRW.

Toonaangevende events voor het bedrijfsleven

Het consulaat-generaal leverde in 2025 een bijdrage aan diverse evenementen. Tijdens de IHK Außenwirtschaftstag NRW trad Nederland op als partnerland. Met bijna duizend deelnemers bood dit toonaangevende exportevent een podium voor Nederlandse bedrijven om hun expertise te tonen op het gebied van digitalisering, energie, circulaire economie en internationale handel.

Ook het jaarlijkse Future Tech Fest in Düsseldorf trok veel aandacht. Negen Nederlandse startups en scale-ups presenteerden zich aan een internationaal publiek en legden waardevolle contacten in het Duitse innovatie-ecosysteem. De oranje ijscokar ‘Ice to meet you’ was opnieuw een blikvanger en een laagdrempelige ontmoetingsplek.

Tijdens het EK hockey in Mönchengladbach bracht ‘Match & Meet’ Nederlandse en Duitse professionals uit sport, toerisme, cultuur en economie samen. Ook het allereerste Cross Border Forum, in aanwezigheid van de Association of European Border Regions (AEBR), bood een platform voor actuele Europese grensvraagstukken zoals grensoverstijgende gezondheidszorg, ruimtelijke ordening en ondermijning.

Zorg, techniek en ‘goed noaberschap’

Naast economie bleven ook zorg en technologie onderwerpen waarop de grensregio’s elkaar vinden. Zo stond het Interreg-project Parkinson Vibrating Socks centraal tijdens een werkbezoek van Gedeputeerde Staten van Overijssel in de EUREGIO. De combinatie van onderzoek, toepassing en gezamenlijke marktontwikkeling illustreert hoe grensoverstijgende samenwerking ook direct kan bijdragen aan kwaliteit van leven.

Daarbij sloten de geslaagde Duitse werkbezoeken van Overijssels gedeputeerde Erwin Hoogland aan: van gesprekken bij de Bezirksregierung Münster over waterstof en rampenbestrijding tot aandacht voor TECH.LAND, dat dit jaar zijn eerste verjaardag vierde, en medtech-kansen bij het Universitätsklinikum Münster.

Tot slot

2025 was een in vele opzichten wereldwijd wederom een turbulent jaar. Maar het was ook een jaar waarin de grensregio liet zien dat samenwerking sterker is dan onzekerheid. Of het nu ging om hoogwaterbescherming, waterstof in de binnenvaart, landbouwpolitiek, startup-innovatie of mobiliteit: op vele terreinen werden de nauwe banden tussen Nederland, Noordrijn-Westfalen en Nedersaksen verder verdiept.

Het team van Grenspost Düsseldorf wenst u een fijne, vreedzame kerst en veel geluk en gezondheid voor 2026! We blijven ons ook komend jaar inzetten voor een verdere versterking van de nauwe banden tussen de Nederlandse grensprovincies en de deelstaten Noordrijn-Westfalen en Nedersaksen.