Waterstof centraal tijdens succesvolle Landrätekonferenz in Arnhem
Op vrijdag 26 september vond in Arnhem de jaarlijkse Duits-Nederlandse ‘Landrätekonferenz’ plaats. Tijdens dit overleg spraken vertegenwoordigers van verschillende bestuursorganen uit de regio’s Oost-Nederland en Münsterland, zoals de provincies Gelderland en Overijssel, Stadt Münster, Kreis Borken, Kreis Warendorf, de regio’s Twente en Achterhoek en de EUREGIO, met elkaar over de grensoverstijgende samenwerking tussen de grensgebieden. Gedeputeerde Helga Witjes van Provincie Gelderland was de gastvrouw van de bijeenkomst; voor Provincie Overijssel was gedeputeerde Erwin Hoogland aanwezig. Centraal thema van deze Landrätekonferenz was de versterking van de samenwerking op het gebied van waterstof. De conferentie vond plaats bij Connectr, het innovatieve ecosysteem op het Arnhemse IPKW-terrein.
De Duits-Nederlandse Landrätekonferenz is een regionaal samenwerkingsverband dat sinds 2017 bestaat. Het overleg richt zich op grensoverschrijdende samenwerking tussen Nederlandse en Duitse regio’s en behandelt thema’s zoals onderwijs, economie en arbeidsmarkt, mobiliteit, en gezondheid en preventie. Het samenwerkingsverband fungeert als aanjager van concrete projecten. Zo zijn er diverse Interreg A-projecten uit voortgekomen, bijvoorbeeld Euregionaal Doorlopende Leerlijn (EDL). Ook is er actief gelobbyd voor grensoverschrijdende initiatieven, zoals de structurele financiering van de GrensInfoPunten langs de Nederlands-Duitse grens.
Verkenning van verdere samenwerking
Voor de conferentie officieel van start ging, had gedeputeerde Witjes een kennismakingsgesprek met vicepresident Kathrin Gödecke van de IHK Nord-Westfalen, die bij het overleg te gast was. Doel hiervan was een informele kennismaking met de vertegenwoordigers van de IHK Nord-Westfalen en een verkenning van de verdere samenwerking wat betreft TECH.LAND. De provincies Gelderland en Overijssel, regio Achterhoek en regio Twente zullen tevens een bijdrage leveren aan de TECH.LAND Xperience op 12 maart in Münster.
Oplossingen voor vol elektriciteitsnet
Na een welkomstwoord van Witjes volgden er presentaties over Connectr, het grensoverschrijdende waterstofproject H2EART (Hydrogen Economy Assisting Regional Transition) en het Interreg-project BOOST, dat tevens om waterstof draait. Daarna kregen de aanwezigen een rondleiding over het terrein van Connectr: een ecosysteem waar overheid, bedrijven en kennisinstellingen samenwerken aan oplossingen voor de energietransitie. De deelnemers maakten tevens kennis met het Nationaal Expertisecentrum Netcongestie (NEcN), dat is opgericht om praktische oplossingen te ontwikkelen voor het volle elektriciteitsnet. Het Nederlandse elektriciteitsnet raakt op piekmomenten namelijk steeds vaker vol. Dat leidt tot grote uitdagingen: inmiddels staan er ruim 20.000 bedrijven op de wachtlijst voor een aansluiting of uitbreiding, en de maatschappelijke schade wordt tussen de 10 en 40 miljard euro per jaar geschat. NEcN bundelt de krachten van bedrijven, overheden en kennisinstellingen om versnippering tegen te gaan en werkbare oplossingen te ontwikkelen.
Positieve ontwikkelingen
Tijdens het bestuurlijk overleg kwamen eerst verschillende positieve ontwikkelingen uit het Memorandum Oost-Nederland – Münsterland sinds de laatste Duits-Nederlandse Landrätekonferenz op 18 september 2024 aan bod. Er wordt bijvoorbeeld in Münster en Enschede aan nieuwe fietssnelroutes gewerkt, en ook grensoverstijgend staat het thema fietssnelwegen in verschillende gemeentes en Kreise op de agenda. Binnen het project Euregionale Doorlopende Leerlijn (EDL) vond de Euregionale Onderwijsconferentie en een uitwisseling plaats. De GrensInfoPunten kregen goed nieuws uit Nederland over verdere financiering en ook op het gebied van grensoverstijgende gezondheidszorg waren diverse positieve ontwikkelingen op te tekenen, onder andere binnen het Interreg-project Emergency Drone.
Waterstof in de grensregio
Daarna werd het thema waterstof uitvoerig besproken. De aanwezigen bevestigden hun steun voor het grensoverschrijdende innovatie-ecosysteem TECH.LAND. Daarnaast erkende de Landrätekonferenz het strategische belang van het project H2EART. Doel van dit project is de opbouw van een robuust en duurzaam waterstofecosysteem in de regio’s Münsterland, Emscher-Lippe, Overijssel en Gelderland. Het project heeft de volgende hoofddoelstellingen: oprichting van een grensoverschrijdende waterstofinfrastructuur, bevordering van innovatie en technologietransfer, reductie van CO₂-emissies en versterking van regionale industriële en onderzoekscapaciteit.
“De projecten H2EART en BOOST passen uitstekend binnen de gezamenlijke waterstofstrategie. Ik zal deze projecten actief steunen”, aldus Witjes. Ze verwees tevens naar de workshop ‘Heroes & Hydrogen: TECH.LAND meets H2EART’ op 14 oktober tijdens de European Week of Cities and Regions. Hierin staat de opbouw van een grensoverschrijdend waterstofecosysteem centraal en presenteren TECH.LAND en H2EART hoe zij werken aan een duurzame Hydrogen Valley.
Grenscontroles, windenergie en Grenslandconferentie
Ook de recente grenscontroles stonden op de agenda. In het kader hiervan werden de resoluties van de Association of European Border Regions (AEBR) en de EUREGIO besproken, die eind 2024 werden aangenomen. Daarnaast kwam het thema windenergie in de grensregio’s aan bod. Witjes benadrukte dat de afstemming op Rijks- en Bondsniveau hier van groot belang blijft. Ze nodigde de Duitse collega’s tevens uit voor meerdere bijeenkomsten over de Gelderse Omgevingsvisie. Tot slot werd alvast vooruitgeblikt op de Grenslandconferentie op 11 december in Sittard.
