Noordrijn-Westfaalse parlementsleden enquêtecommissie water op werkbezoek in grensregio
Eind vorig jaar waren leden van de Gedeputeerde Staten (GS) van de provincies Limburg, Overijssel, Gelderland en Zuid-Holland in het kader van de ‘Düsseldorfse Dag’ te gast in Düsseldorf. Het kernthema: water. Het doel van het bezoek: het versterken van de bestuurlijke banden tussen de vier bij Grenspost Düsseldorf betrokken provincies en Noordrijn-Westfalen op het gebied van water. Op 30 juni en 1 juli was het tijd voor een tegenbezoek. Een zestienkoppige delegatie uit Noordrijn-Westfalen reisde af naar Limburg en Gelderland om meer te weten te komen over onder andere de werkwijze van de waterschappen. Daarnaast zagen ze in de praktijk hoe de grensprovincies omgaan met uitdagingen als bescherming tegen hoogwater, waterkwaliteit en droogte. De organisatie van het werkbezoek was in handen van Grenspost Düsseldorf.
De enquêtecommissie water, die in maart 2024 is opgericht door de Landtag in Noordrijn-Westfalen, onderzoekt de uitdagingen in het waterbeheer in het licht van de klimaatcrisis. Ze brengt in kaart met welke gevolgen van klimaatverandering Noordrijn-Westfalen te maken krijgt, wat het effect van de klimaatverandering op de beschikbaarheid van water is en hoe in de toekomst met waterbronnen omgegaan moet worden. Eind 2026 zullen de leden van de commissie beleidsaanbevelingen formuleren rondom de beschikbaarheid en bescherming van waterbronnen.
Wateropgaven: ingewikkeld en veelzijdig
De eerste dag begon bij het Waterschap Limburg in Roermond, waar dijkgraaf Saskia Borgers, de Limburgse gedeputeerde Michael Theuns en programmamanager Katya Ivanova van het programma Waterveiligheid en Ruimte Limburg (WRL) lieten zien hoe veelzijdig en soms ook ingewikkeld de opgaven op het gebied van water zijn. Daarnaast benadrukten ze het belang van kennis delen, ook over de grens heen.
Van dijkversterking tot betere waterkwaliteit
Voor het middagprogramma toog het gezelschap naar Arcen, waar in de herfst van vorig jaar het startsein werd gegeven voor een dijkversterking en -verlegging. In Arcen wordt 5,1 kilometer dijk versterkt en verlegd met alle mogelijke typen keringen. Door de dijkverlegging wordt het oorspronkelijk tracé ingekort tot 4,8 kilometer. Het tracé is erop gericht om zoveel mogelijk waterbergingsgebied voor de dijk te behouden.
Vervolgens brachten de aanwezigen een bezoek aan de Lingsforterbeek in Arcen, een geul waar maatregelen in het kader van de Kaderrichtlijn Water in voorbereiding zijn. Het doel van deze richtlijn is de verbetering van de kwaliteit van het oppervlaktewater in Europa en de bescherming ervan. Dit betekent onder meer dat rivieren en hun uiterwaarden geschikt moeten zijn voor inheemse waterplanten en -dieren om in te leven.
Ter afsluiting van de dag stond een bezoek aan het projectgebied Ooijen-Wanssum op het programma. Architectenbureau H+N+S sleepte in 2021 voor het ontwerp van het nieuwe Maaspark de Landezine International Landscape Award voor bijzondere landschapsarchitectuur in de wacht. Doel van het project Gebiedsontwikkeling Ooijen-Wanssum is dat bij piekafvoeren de overloopgebieden vollopen om de waterstand tijdens deze piekafvoer te verlagen.
Ruimte voor de rivier
Op 1 juli heette commissaris van de Koning in Gelderland, Daniël Wigboldus, de gasten welkom in het Van der Valk Hotel in Lent. Als inwoner van de Nijmeegse Waalsprong maakte hij de ontwikkeling van de nieuwe Nijmeegse nevengeul Spiegelwaal van dichtbij mee. Twan Brinkhof, senior beleidsadviseur water en dijken bij Waterschap Rivierenland, en Mathieu Schouten, landschapsarchitect bij Groene Metropoolregio Arnhem Nijmegen, presenteerden de projecten ‘Ruimte voor de rivier’ en ‘Ruimte voor de Waal’. Het programma Ruimte voor de rivier liep van 2006 tot 2019 en was gericht op de verbetering van de waterveiligheid in Nederland door rivieren meer ruimte te geven. Ruimte voor de Waal was een onderdeel van Ruimte voor de rivier, waarbij door het verleggen van de dijk bij Lent/Nijmegen een nieuw buitendijks gebied met nevengeul is ontstaan: de Spiegelwaal. Een deel van de dijk is blijven liggen, waardoor tussen het oude centrum van Nijmegen en het nieuwe stadsdeel Waalsprong nu een stadseiland ligt.
Ruimte voor de rivier 2.0
In april 2025 werd het startschot gegeven voor het programma ‘Ruimte voor de rivier 2.0’. In het programma worden uitdagingen opgepakt op het gebied van waterafvoer, bevaarbaarheid, verdroging van landbouw en natuur, waterkwaliteit, zoetwaterverdeling, drinkwatervoorziening en recreatie. Daarvoor moet het rivierengebied de komende decennia anders worden ingericht.
Bovendien kwamen het Nederlandse waterbeleid, veiligheid, hoogwaterrisicomanagement en de watersamenwerking met Noordrijn-Westfalen op operationeel niveau aan bod. “Het is heel boeiend om te zien hoe de Nederlanders zich voorbereiden op de steeds vaker voorkomende periodes met teveel of te weinig water danwel hoe ze daar nu al op reageren,” aldus de voorzitter van de enquêtecommissie Astrid Vogelheim.
“Laten we samen blijven investeren in die samenwerking, ook in de toekomst, want water stopt niet bij de grens – dus ook onze ambitie en verantwoordelijkheid niet. Alleen samen houden we onze regio’s veilig, leefbaar en toekomstbestendig”, aldus Limburgs gedeputeerde Theuns.
Foto's © Waterschap Limburg
