Grensregio’s in beweging: AEBR Executive Committee vergadert op drielandenpunt Oostenrijk - Duitsland - Tsjechië
Van 5 tot 7 juni vond in Freistadt (Oostenrijk) de halfjaarlijkse vergadering plaats van het Executive Committee van de Association of European Border Regions (AEBR). Deze bijeenkomst, die per keer op uitnodiging van een andere lidregio plaatsvindt, werd ditmaal georganiseerd op het drielandenpunt van Oostenrijk, Duitsland (Beieren) en Tsjechië. Gastregio was de EUREGIO Bayerischer Wald – Böhmerwald / Regionalmanagement Mühlviertel e.V.
Nederland was vertegenwoordigd door meerdere actieve leden van de AEBR: de EUREGIO (Gronau), de Eems Dollard Regio, de Euregio Maas-Rijn en de provincie Gelderland. Tijdens de vergadering werd Joris Bengevoord, voorzitter van de EUREGIO en burgemeester van Winterswijk, voorgedragen als nieuwe president van het Europese netwerk. De officiële verkiezing vindt plaats tijdens de algemene ledenvergadering in het najaar van 2025.
In totaal namen 44 vertegenwoordigers uit grensregio’s in heel Europa deel aan de bijeenkomst. De gastregio had een veelzijdig programma georganiseerd, waarin deelnemers kennismaakten met de geschiedenis, kansen en uitdagingen van deze voormalige grensregio tussen Oost en West-Europa.
Grensoverschrijdende samenwerking: werk van lange adem
Waar het gebied dertig jaar geleden nog werd gescheiden door het IJzeren Gordijn, is nu een levendig grensgebied ontstaan – mede dankzij investeringen vanuit de Europese Unie. Goede fysieke verbindingen spelen daarbij een sleutelrol: zonder infrastructuur, letterlijk én figuurlijk, kan grensoverschrijdende samenwerking niet groeien.
Tijdens de vergadering en het werkbezoek werd duidelijk dat Europese grensregio’s met diverse uitdagingen geconfronteerd worden. De aanhoudende oorlog in Oekraïne, maatschappelijke polarisatie, grenscontroles binnen Schengenlanden, en druk op democratische rechtsprincipes zetten samenwerking onder druk. Tegelijkertijd groeit de noodzaak tot grensoverschrijdende oplossingen op het gebied van energie, mobiliteit en veiligheid.
Oproep aan Europa: versterk Interreg en de rol van grensregio’s
Het Interreg-programma is van vitaal belang voor grensregio’s. Het ondersteunt niet alleen grote projecten, maar ook kleinschalige initiatieven die de basis vormen van vertrouwen en samenwerking. Tijdens de vergadering besloot de AEBR een gezamenlijke oproep te doen aan de Europese Commissie en nationale overheden die betrokken zijn bij de onderhandelingen over het nieuwe cohesiebeleid na 2027. In dit position paper wordt gepleit voor behoud en versterking van Interreg, inclusief het zogeheten kleinprojectenfonds, dat lokale samenwerking en innovatie bevordert.
Energie-uitwisseling als toekomstthema
Een belangrijk thema op de agenda was de grensoverschrijdende uitwisseling van duurzame energie. Wind- en zonne-energie worden vaak opgewekt in grensregio’s, maar de Europese regelgeving en infrastructuur maken onderlinge uitwisseling nog complex. De AEBR pleit daarom voor duidelijke kaders en gerichte investeringen, zodat grensregio’s kunnen uitgroeien tot energieknooppunten van Europese betekenis.
Leren van elkaar
De gastregio, het Oostenrijkse Mühlviertel, presenteerde zich als een voorbeeld van hoe grensoverstijgend investeren in infrastructuur en kwaliteit van leven loont. Obfrau Gabriele Lackner-Strauss benadrukte in haar welkomstwoord het belang van de AEBR als platform voor kennisuitwisseling. Dankzij het netwerk kon zij inspiratie putten uit tal van Europese best practices. Door strategisch te investeren is de regio Mühlviertel aantrekkelijk gebleven voor jongeren en ondernemers, zonder de eigen identiteit te verliezen.
Foto's: euregio bw
